Dieta a łuszczyca

W 2013 r. Światowa organizacja zdrowa ogłosiła, że odżywianie i kontrola masy ciała u osób cierpiących na łuszczycę, jest najważniejszą kwestią jeśli chodzi o próby leczenia tego schorzenia.

Wygląd naszej skóry może być odzwierciedleniem ogólnego stanu naszego organizmu, zwłaszcza zła praca nerek czy wątroby może uwidocznić się w jej słabej kondycji.

Skóra podlega cyklicznej odnowie, u osób zdrowych zwykle trwa 28 dni, u osób chorych na łuszczycę natomiast 3-4 dni. Cykl odnowy polega na przemieszczaniu się komórek skóry z warstwy podstawowej ku powierzchni, ulegając złuszczeniu w warstwie rogowej. U osób cierpiących na to schorzenie nowe komórki produkowane są w szaleńczym tempie, nie osiągając jeszcze odpowiedniego wieku opuszczają skórę, zostawiając na naskórku widoczne ciemnoczerwone wypiętrzenia, dodatkowo pokryte łuską. Sam naskórek może być nawet trzykrotnie grubszy niż normalnie.

Funkcje skóry:

• bariera dla czynników zewnętrznych (bakterie,

wirusy, grzyby, niska i wysoka temperatura, promieniowanie, czynniki mechaniczne)

• aktywna tkanka mająca wpływ na odporność człowieka

Wydalanie toksyn odbywa się głównie za pomocą gruczołów potowych, jest to naturalny mechanizm oczyszczający organizm, jednak w sytuacji niewydolności np. wątroby, nasza skóra zmuszona jest do wydalania toksyn w jej zastępstwie. Następuje wypchniecie toksyn w skórę, która w rezultacie zmienia swój wygląd na gorsze. Świetnym rozwiązaniem jest tu korzystanie z sauny oraz wysiłek fizyczny, gdyż skóra staje się bardziej ukrwiona, a krew łatwiej oddaje zanieczyszczenia, co sprzyja detoksykacji całego organizmu.

Przyczyna powstawiania łuszczycy jest wciąż nieznana, natomiast coraz częściej upatruje się ja w mechanizmach immunologicznych zależnych od limfocytów T, których namnażanie oraz aktywacja prowadzi do uwalniania czynników prozapalnych. Mechanizmy zbliżone możemy zaobserwować w obrębie naskórka. Proces chorobotwórczy zaczyna się od zmian w obrębie naczyń krwionośnych skóry. Ulegają one rozszerzeniu, a co za tym idzie ich przepuszczalność się zwiększa, co z kolei powoduje przechodzenie komórek zapalnych do skóry.

Komórki naskórka nadmiernie namnażając się zwiększają ilość podziałów komórkowych oraz przyspieszają fazy cyklu. W naskórku zdrowym komórki dzielą się i wędrują ku powierzchni aby się złuszczyć, w łuszczycy natomiast proces ten przebiega znacznie szybciej i komórki nie są w stanie zdążyć się prawidłowo przekształcić i tak właśnie dochodzi do złuszczenia. Powstają grudki pokryte warstwą łusek.

„W badaniach ostatniej dekady wykazano, że łuszczyca jest schorzeniem układowym, dotyczącym nie tylko skóry. Najnowsze doniesienia ujawniły, że często towarzyszą jej inne przewlekłe zapalne stany, takie jak: wrzodziejące zapalenie jelita grubego, cukrzyca, nadciśnienie tętnicze czy zespół metaboliczny.”

Forum Zaburzeń Metabolicznych 2011, tom 2, nr 3, 205–212

Czynniki sprzyjające pojawieniu się łuszczycy:

• infekcje bakteryjne górnych dróg oddechowych, przewlekłe zakażenia przewodu pokarmowego (bakterie Yersinia), nie wyleczone ogniska zapalne m.in. w obrębie migdałów, zębów czy dróg moczowych, zakażenia wirusowe, infekcje drożdżakowe, które mogą powodować ujawnienie lub nawroty choroby.

• Urazy jak zadrapania, rany, blizny mogą wywołać wykwit łuszczycowy nawet po jakimś czasie.

• Inne choroby skóry mogą stymulować rozwój łuszczycy.

• Leki o działaniu pobudzającym do pojawienia się wykwitów:

1. niesteroidowe leki przeciwzapalne: Butapirazol, Metindol, Ibuprom

2. beta-blokery używane przy nadciśnieniu: Atenolol, Betaloc, Bisocard, Concor, Coretal, Metocard, Propranolol, Sectral, Visket

3. blokery kanału wapniowego przepisywane przy nadciśnieniu

4. sole litu stosowane u pacjentów z depresją

5. pochodne kwasu salicylowego

6. kortykosteroidy mogą powodować ciężką postać łuszczycy krostkowej

• Stres- u pewniej części osób cierpiących na łuszczycę to właśnie stres jest czynnikiem, który wyzwala ujawnienie choroby.

• Palenie papierosów, zwłaszcza tyczy się łuszczycy krostkowej.

• Nadużywanie alkoholu może powodować pojawienie się zmian lub być czynnikiem wyzwalającym nawroty.

• Zaburzenia metaboliczne w obrębie gospodarki lipidowej.

Dieta łuszczycowa

W okresie aktywnych zmian łuszczycowych należy wprowadzić ograniczenia dietetyczne. Łuszczyca jest chorobą ogólnoustrojową, a dieta ma ogromny wpływ na stan skóry. Osoby w okresie aktywnej choroby mają według badań, stan zapalny błony śluzowej żołądka oraz u pewnego odsetka zwiększa się podatność na choroby o profilu miażdżycowym. Dieta powinna więc być lekkostrawna, bez ostrych przypraw, alkoholu, kawy oraz tłuszczów zwierzęcych, zwłaszcza wieprzowiny. Należy pamiętać, że nie odpowiedni tryb życia i sposób odżywiania może nasilać procesy zapalne, przez co pogarszać przebieg kliniczny. Prowadzi to do powstawania zmian zapalnych w naczyniach krwionośnych, a te z kolei powodują dysfunkcje śródbłonka, zmiany w metabolizmie glukozy oraz insulino odporności. Ważną informacją w walce z łuszczycą, może okazać się fakt, że u ludzi z nadwagą zwiększa się ryzyko pojawienia się tej chorób. Czynnik wagi ma wpływ na ciężkość jej przebiegu. Badania wykazały, że osoby otyłe mają cięższy przebieg kliniczny tej choroby, niż te z prawidłową masą ciała.

Badania również wskazują na pozytywny wpływ diety ubogo energetycznej na przebieg łuszczycy. U badanych mysz dieta taka stosowana przez 4 tygodnie ograniczyła podział komórkowy o 45%.

Ważnym czynnikiem w diecie w łuszczycy jest podaż kwasów omega-3 do kwasów omega-6. Kwasy omega-6 dostarczają czynników prozapalnych, prozakrzepowych oraz obkurczających naczynia. Kwasy omega-3 są źródłem związków o działaniu przeciwstawnym. Zaleca się obniżenie stosunku kwasów omega-6 do omega-3. Stosunek ten wynosi 10-20:1 z przewagą kwasów omega-6.Przykładem diety zwiększającej podaż kwasów omega-3, przy jednoczesny obniżeniu konsumpcji kwasów omega-6, jest dieta śródziemnomorska, jest ona uboga w nasycone kwasy tłuszczowe i kwasy typu trans, natomiast jest bogata w zawartość kwasów omega-3, przeciwutleniaczy oraz flawonoidów. Jest ona uznawana za cenne uzupełnienie leczenia przewlekłych układowych chorób zapalnych.

Poza tym pozytywny wpływ na łuszczyce wykazuje stosowanie diety wegetariańskiej. Powoduje mniejsze spożycie nasyconych kwasów tłuszczowych i cholesterolu, zwiększa się stężenie związków o działaniu przeciw-utleniających w surowicy krwi. Reakcje utleniania DNA, tłuszczów i białek prowadzą do powstawania reaktywnych form tlenu, które nasilają procesy zapalne.

Łuszczyca a gluten?

Wskazuje się na częste występowanie łuszczycy u osób z utajoną postacią celiakii, związku z istnieniem zwiększonej przepuszczalności błony śluzowej jelit, powodującej zwiększenie migracji bakterii. Działają one jako antygeny do powstawania lub zaostrzenia zmian łuszczycowych.

Osoby chore na łuszczycę powinny zrezygnować z:

• warzyw psiankowatych: papryki słodkiej i ostrej, ziemniaków, bakłażanów, pomidorów ( w żadnej postaci tj. surowych, suszonych, koncentratów, keczupu )

• tłustych mięs jak np. wieprzowina lub tłusta wołowina

• wszelkich wyrobów garmażeryjnych jak pasztety, pierogi z mięsem, krokiety

• nadmiar niekorzystnych tłuszczów omega 6, wywołujących reakcje zapalne np. w olejach kukurydzianym, słonecznikowym czy sojowym

• tradycyjne margaryny

• produkty smażone i przetworzone

• produkty z cukrem i z białej mąki

• alkohol, papierosy i inne używki

Należy natomiast:

• ograniczyć sól w diecie

• regularnie spożywać posiłki

• zwiększyć aktywność fizyczną

• korzystać ze słonca

• redukować stres np. za pomocą medytacji lub psychoterapi w bardziej poważnych stanach

• Witamina D, znajdziesz ją w tłustych rybach, maśle czy żółtku jajka

• Po obudzeniu pić: szklanka wody z cytryną

• spożywać soki z owoców i warzyw

Od czego zacząć leczenie?

Należy usunąć nawarstwione łuski, które przeszkadzają działaniu środków miejscowych i zastosować maści z kwasem salicylowym lub mocznikiem. Pomocne mogą się okazać kąpiele solankowe w 3-4 kg soli na wannę.

Jeśli chodzi o skórę głowy to zaleca się kwas salicylowy, oraz owinięcie głowy folią i ręcznikiem.

Metody te powinny być stosowane przez godz. lub nawet więcej aby mogły przynieść zamierzony efekt, to jest łatwiejsze usuwanie łusek oraz unikanie urazów skóry.

Wszystkie wyżej wymienione preparaty należy zmywać ciepłą wodą z dodatkiem szarego mydła lub szamponów dziegciowych.

UWAGA:

Łusek nie wolno zdrapywać, spowoduje to tylko wysiew kolejnych po jakimś krótszym czasie!

Gdy w miejscu łusek pojawi się czerwona powierzchnia to znak aby rozpocząć kuracje preparatem hamującym nadmierny podział komórek (działający przeciwzapalnie)

Profilaktyka łuszczycy:

Jeśli dzięki leczeniu udało nam się uzyskać efekt remisji, musimy dbać o to żeby trwała ona jak najdłużej. Profilaktyka powinna tyczyć się eliminacji wszystkich czynników wyzwalających proces łuszczycowy. Trzeba wyleczyć wszystkie ogniska zakaźne jak np. chore zęby, przewlekłe zapalenia, starać się zapobiegać infekcjom oraz w razie ich się pojawienia umiejętnie i szybko je leczyć. Zwrócić uwagę na leki, które mogą wywoływać wykwity, walczyć za wszelką stronę ze stresem.

Porada:

W trakcie remisji szczególnie dbaj o swoją skórę. Za wszelką cenę unikaj drażniących czy uszkadzających jej czynników, za to dbaj o jej dobre nawilżenie.

Do kąpieli więc stosuj środki natłuszczające np. z olejem sojowym oraz 1 lub 2 razy w tygodniu zastosuj kąpiele z solą, o których mowa była wcześniej. Kąpiele takie mogą być stosowane naprzemiennie z maską siarczkową z Buska Zdroju.

Podsumowanie:

Dieta osoby dotkniętej zmianami łuszczycowymi powinna być bogata przede wszystkim w świeże owoce i warzywa, ubogokaloryczna, przydatna będzie również suplementacja kwasami omega -3. Pomocna może okazać się terapia solą z Morza Martwego, przez naświetlenie oraz kąpiele solankowe. Jej skuteczność potwierdzają badania. Składniki soli przenikają w skórę unieszkodliwiając bakterie, oraz normalizując wytwarzanie łoju. Kąpiele przeprowadza się 3 razy w tygodniu przez pierwszy miesiąc, następnie raz na tydzień. Pomocne mogą okazać się: mydło z czarnego błota, siarkowe, a także z dodatkiem czarnego błota

Łuszczyca może pojawić się na skutek nieprawidłowej pracy wątroby, nerek, jelit i płuc. Organy te są odpowiedzialne są za oczyszczanie organizmu, lecz w momencie kiedy organizm zostanie osłabiony a funkcje oczyszczające poszczególnych organów ograniczone, to stężenie toksyn osiągnie tak wysoki poziom, że organizm będzie zmuszony usuwać je przez skórę lub gromadzić nadwyżkę w organach np. stawach. Skóra przejmując częściowo funkcje oczyszczające organizmu, może pokrywać się wysypką, pokrzywką, trądzikiem czy pojawi się właśnie łuszczyca, co jest po prostu reakcją obronną organizmu. Niezmiernie więc ważnym jest aby oczyścić cały organizm, gdyż środki stosowane zewnętrznie nie wyleczą choroby, zatuszują tylko chwilowo objawy. Organizm na pewno upomni się ponownie, należy o tym pamiętać.

Należy stosować oleje tłoczone na zimno, najlepiej dodawać już na potrawy gotowe, a nie smażyć na nich.

Dieta powinnam składać się z mniej więcej z 35%warzyw, 25% owoców, 18% białka, 10% tłuszczy, 12 %węglowodanów.

Stosowanie witaminy D3, okazuje się być pomocne. Jest to antyoksydant regenerujący komórki, ma korzystny wpływ na dojrzewanie komórek naskórka, co pomaga skracać okres objawowy.

Jeśli zależy Ci na walce z tą chorobą to musisz:

• Dowiedzieć się co można i zdecydowanie NIE można jeść.

• Zabrać się za program odtrucia organizmu.

• Być zdeterminowanym i wytrwałym.

• Zadbać o dawkę sportu w swoim życiu

Na podstawie:

„Znaczenie diety w łuszczycy— przewlekłej układowej chorobie zapalnej” Marta Stawczyk i wsp.

„Poradnik dla chorego na łuszczycę” Katarzyna Łoza, Renata Miturska, Adam Borzecki

„Odżywianie w łuszczycy” Magdalena Kurzyp